Pandemie Psychologie 1

24apr
Wij zijn sociale wezens met een supergrote variatie maar wel allemaal sociaal
We hebben heel veel ingeboet op sociaal contact. Dat weegt.
Want mensen hebben nood aan verbindingen met anderen.
Ook al zijn menselijke verbindingen soms pijnlijk, is er chaos, onbegrip, ...
We hebben ze biologisch evenveel nodig als water en lucht. 
De mate waarin we verbindingen nodig hebben en hoe we dat invullen,
verschilt wel van mens tot mens.
En dat gaat veel verder dan feestjes, festivals, restaurants en café's.
Dit zijn geweldige settings om anderen te ontmoeten maar het feit dat de pandemie zo'n impact heeft op ons leven gaat terug naar onze essentie.
Gaat terug naar de basiselementen van verbinding.

Ons zenuwstelsel doet het grote werk
Het continuum tussen ons verbonden voelen met anderen en met de wereld
aan de ene kant
ons boos, angstig voelen
in het midden
én ons afgesloten, eenzaam, geïsoleerd, hopeloos voelen 
aan de andere kant
wordt in grote mate bepaald door de signalen die ons autonome zenuwstelsel oppikt.

          ONS ZENUWSTELSEL: EEN CONTINUÜM
______________________________________________________________________
Afgezonderd                                 Actie                                              Verbonden
Eenzaam                                      Gefrustreerd                                   Veilig
Hopeloos                                      Boos
Geïsoleerd                                    Angstig



Het zijn die signalen van ons zenuwstelsel die ons brein vertellen of het veilig is of niet
Ons brein maakt er dan een verhaal van. 
Zijn er voldoende tekenen van veiligheid: dan zegt het brein 'relax de wereld is veilig'.
Zijn er weinig tekenen van veiligheid en/of veel tekenen van gevaar
(allebei inderdaad tijdens de pandemie)
dan schuiven we naar de woorden in het vet op het continuüm. 
Op die woorden zegt ons brein dingen als:
'gevaar loert om elke hoek' of 'ik hoor er niet bij'. 

De heen-en-weer-klank tussen mensen staat op een té laag volume
De signalen die ons zenuwstelsel oppikt uit de omgeving om ons veilig en verbonden te kunnen voelen,
noem ik hier de heen-en-weer-klank. 
Ons zenuwstelsel pikt die signalen op zonder dat we ons daar bewust van zijn.
De-heen-en-weer-klank staat maar heel stilletjes op dit moment. 
Er zijn veel te weinig signalen. 
Er zitten nu tijdens de pandemie maskers tussen.
1,5 meters.
Afscheid, verlies, financiële onzekerheid. 
Warme contacten die wegvallen tussen kinderen en grootouders. 
Speel-en-chill-momenten die wegvallen tussen kinderen.
Studenten die te veel op kot moeten rondhangen. 
Alle kleine en grote contacten die nu fel teruggeschroefd zijn,
dat zijn de momenten waarin ons zenuwstelsel beslist HOE we in de wereld staan. 
Alleen, onveilig OF opgejaagd, boos, angstig OF veilig en verbonden.
Er is veel te weinig input voor die heen-en-weer-klank tussen onze zenuwstelsels.
Dus we krijgen meer van het midden en de linkerkant van het continuüm.

Voor sommigen is de uitdaging om veiligheid en verbondenheid te voelen groter
Kinderen en jongeren van wie het zenuwstelsel nog in ontwikkeling is.
Mensen die al meer eenzaamheid/hopeloosheid voelden ervoor. 
Iedereen die veel dreiging en gevaar heeft gevoeld en niets kon doen. 
Mensen die een vorm van trauma in hun zenuwstelsel meedragen. Is het voor jou altijd al een gevecht geweest om je voor langere tijd veilig te voelen en verbonden met anderen, ik zie ook jou. In deel 3 spreek ik daar over. 

De heen-en-weer-klank vergroten en/of het zenuwstelsel ontspannen
Er zijn wel mogelijkheden om tijdens de pandemie enkele dingen toe te voegen die kunnen helpen.
Korte acties die ons zenuwstelsel doen ontspannen.
Dit is niet bedoeld om echte sociale verbindingen te vervangen, wél om ons systeem extra te voeden in tijden van 'tekort'.

>>Tips voor wie voelt dat het eigen zenuwstelsel soms aan de limiet zit en zich voelt overhellen naar isolement, angst, hopeloosheid
1. Ga op een rustige plek zitten en steek je rechterhand onder je linker-oksel.
Leg je linkerhand bovenaan je rechterarm - net onder het punt waar de schouder begint.
Adem in en uit zoals je gewoon bent en blijf zo zitten tot je een shift voelt richting rust.
Dat kan na 30 sec zijn of enkele minuten.
De duur heeft geen belang. 

2. Leg 1 hand op je hart en 1 hand op je voorhoofd.
Ontspan je schouders en adem in en uit tot je je ademhaling voelt rustiger worden.
Hoe lang je deze oefening doet heeft geen belang.
Zolang je nodig hebt om rustiger te worden of zo lang je er deugd van hebt.

3. Was je handen met koud water of drink een glas ijskoud water.
Dit heeft een instant effect op het deel van het zenuwstelsel dat instaat voor veiligheid.

>> Tips voor wie nog wat ruimte over heeft en op haar manier wil bijdragen aan 'rustigere' zenuwstelsels' in jouw omgeving
Een groot deel van de onbewuste prikkels die het zenuwstelsel 'scant' heeft te maken met het gezicht.
Ook al dragen we maskers, onze ogen doen ook een deel van het werk.
Wanneer je rondwandelt in je buurt, glimlach dan naar de anderen met zachte ogen. 
Zo zend jij tekenen van veiligheid uit. Anderen kunnen hier iets positiefs uit halen.
Die persoon hoeft jouw glimlach niet te beantwoorden.
Zij of hij hoeft het niet eens bewust op te merken dat jij glimlacht om er voordeel te kunnen uithalen.
Maar de ontvangers van jouw zachte glimlach zullen wel een zekere ontspanning voelen in hun systeem.
Zonder bewust te weten van waar het komt.
Onze zenuwstelsels hebben allemaal nood aan een ander zenuwstelsel dat ons een gevoel van veiligheid geeft.

>>Het is helemaal ok als jij iemand bent die net deugd heeft van veel alleen zijn
Laat je niet verleiden om je te vergelijken met mensen met een grotere sociale nood.
En daar dan voor jezelf een oordeel op te leggen. Een groep mensen houdt van alleen zijn.
Wat nog verschilt van geïsoleerd voelen.
Iedereen heeft andere noden en behoeften.